Gastblog van Lyra - Vrijdag

Weer eens een zéér interessant artikel tegengekomen, met als titel: “News is bad for you – and giving up reading it will make you happier” (bron: http://www.guardian.co.uk/media/2013/apr/12/news-is-bad-rolf-dobelli). De titel kan misschien wat overdreven klinken, maar ik was toch eens benieuwd naar de argumenten gepresenteerd in de tekst. De schrijver vergelijkt onze relatie met het nieuws zoals het op TV en gewone kranten wordt gebracht als onze relatie met suikerrijke gekleurde snoepjes: het vervuld onze verslaving aan snelle “kicks”, maar het brengt ons niets waardevol. Integendeel. Volgens hem werkt het “snel en voorgekauwd” nieuws als een blokkering voor onze hersenen, die weinig of niets meer moet nadenken, en dat alles zomaar aanvaart zoals het gepresenteerd wordt. Op dezelfde manier waar we nu bezig mee zijn om meer kwalitatieve voeding te consumeren, zouden we ook dezelfde aanpak moeten gebruiken en selectiever worden in wat we ons hoofd wel of niet binnen laten. Als we ons denkvermogen, geheugen, creativiteit en concentratie willen blijven oefenen en zelfs ontwikkelen zouden we liefst meer aandacht moeten geven aan diepgaande artikels of boeken, dingen die onze hersenen op een positieve manier zouden stimuleren. 

Ik kan mij nog goed herinneren dat ik als 14- of 16-jarige elke kans zou grijpen om door een vrouw magazine te kunnen bladeren, nieuwsgierig naar de jurken die gedragen werden door de prinsessen of beroemdheden, of wat ze wel of niet hadden gedaan, wie is bij wie gekomen en wie is van wie gescheiden. Ik weet het, dat is wel gênant om in het openbaar toe te geven, maar het was ook zo. Ik kon mezelf een beetje troosten met het feit dat ik tenminste de roddel magazine’s zelf niet durfde te kopen. Maar ik miste ook geen gelegenheid om ze te lezen als ik op bezoek was bij de tandarts of bij de kapper. Gelukkig moest ik niet elke dag bij de tandarts of bij de kapper zijn en ook gelukkig had ik thuis een hoop boeiende boeken die mij hebben geholpen om afstand te nemen van die roddel-wereld. Die boeken hebben mij ook geholpen alles wat ik lees of hoor niet onmiddellijk als dé waarheid aan te nemen, maar eerst ook andere kanten van hetzelfde verhaal na te gaan. 

Het is ongelofelijk hoe snel we als “poppetjes” bespeeld kunnen worden door een of andere politieke beweging of een of andere grote industrie. Om maar even een recent voorbeeld op te noemen, heeft Barrack Obama een paar weken geleden de “Monsanto Protection Act” getekend terwijl de media iedereen netjes heeft afgeleid met de discussie van wel of niet toestaan van het homo-huwelijk. De gevolgen van Monsanto “boven de wet”  te hebben gezet zijn nu nog onvoorstelbaar, maar ik vrees dat we allemaal nog in de komende jaren een grote prijs hiervoor zullen betalen. 

In Brazilië werkt het enorm goed om de bevolking af te leiden met hun dagelijkse dosis van voetbal (er is altijd een of andere wedstrijd aan de hand), carnaval en “novelas” (nationale soap series). Zo worden er belangrijke beslissingen genomen op het moment dat iedereen enkel aandacht heeft voor hun eigen entertainment. Het gaat soms om beslissingen met wereldwijde gevolgen zoals een gans deel van de Amazon te kappen, waarbij duizenden indianen ofwel doodgaan ofwel dakloos worden, en dat om plek te maken voor een of andere sojateelt veld van grote multinationals, of soms om maar nieuwe voetbal stadiums daar te zetten. 

Ik dacht dat zulke afleidingen geen kracht zouden hebben in landen waar het merendeel van de bevolking van een goed onderwijs systeem heeft kunnen genieten. Maar ik merk hoe snel men, zelfs hier in Vlaanderen, zich laat afleiden door het regelmatig lezen van uitspraken van bvb een of andere zotte politicus. Dit terwijl er zoveel boeiende artikels worden geschreven, die ons zoveel meer op kunnen brengen. Ik denk bijvoorbeeld aan inspirerende verhalen zoals van de man die op zijn eentje een groot woestijn-achtige gebied vol bomen heeft geplant, 30 jaren lang, waar nu een prachtige bos te vinden is. Of de ontdekking van een technologie dat energie voor onze dagelijkse leven zou kunnen voorzien uit zeewater, en over de auto die kan rijden op lucht. Of over de president van een land die zijn salaris grotendeels uitgeeft aan de goede doelen en zelf zo eenvoudig mogelijk leeft. Of het verhaal van een dorp in India, waar er 111 bomen worden geplant voor elke meisje dat geboren wordt, om de schade van teveel mensen op ons planeet te kunnen compenseren. Of voor wie absoluut beroemdheden wil volgen, zijn er ook talloze Hollywood top-sterren die zich engageren in mooie campagnes om het leven van kinderen in de derde wereld te helpen verbeteren of om mensen bewust te maken over de gevolgen van onze levensstijl op deze planeet... ik zou pagina’s vol van mooie voorbeelden kunnen schrijven (als er tenminste geen afwas + koken op mij stonden te wachten). Zo zijn er ook veel boeken met waardevolle kennis of met levensverhalen die onze blik op het leven veel breder zouden kunnen maken. Ik zou enorm graag zo een tijd-machine willen hebben om de tijd af en toe te doen stretchen zodat ik op mijn gemakske al die verhalen kan lezen. 

Voor wie op de hoogte wil zijn van wat dagelijks gebeurt in onze wereld zijn er ook genoeg diepgaande, betrouwbaarder kanalen. Kanalen waar er dingen verteld worden door mensen die de gebeurtenissen zelf hebben meegemaakt, of die verschillende standpunten over één bepaalde situatie aan de lezer aanbieden en hem zijn eigen conclusies laat trekken. 

Onafhankelijke journalisten zijn voor mij grote helden van onze tijd. Het is niet evident om de aantrekkingskracht van groot geld te kunnen weerstaan. Zo vraag ik mijzelf nog altijd af hoe een Diëtiste Vereniging, hét orgaan van een land die vermoedelijk het groot publiek moet informeren over hoe men gezond moet eten, in hemelsnaam gesponsord mag worden door grote voedingsbedrijven, zoals Coca Cola of Danone? Hoe kunnen we nog steeds ons geloof plaatsen in “wetenschappelijke” studies die ook vaak gesponsord mogen worden door zulke grote bedrijven?

Wat ik wel heel mooi vind is dat zulke zaken wel snel in het daglicht komen tegenwoordig. Het blijft niet meer onder de lakens zoals vroeger. Zoals eerder gezegd in een vorige blogstuk, ben ik zéér dankbaar dat we vandaag voorgeschoteld worden niet enkel met misleidend of oppervlakkig nieuws maar dat we ook andere kanten van verschillende “medailles” mogen ontdekken, als we het maar willen. 

Fijn weekend letsers!!